مهاجرت در فرهنگ دهخدا، ترک دیار گفتن و در مکانی دیگر اقامت کردن معنی شده است. همین واژه ساده، پیچیدگیها و ابعاد مختلفی دارد که به تفضیل به آنها اشاره خواهیم کرد. در کل عوامل مختلفی از جمله اجتماعی، اقتصادی، آموزشی و جمعیت شناختی، باعث مهاجرت افراد از مکانی به مکان دیگر میشوند. جنگ، بیماری، ناامنی و قحطی نیز جزو علل و عوامل اصلی مهاجرت به شمار میروند.
برای مهاجرت مدارک و شرایطی لازم است که بسته به هر کشور متفاوت است، ولی به صورت کلی مدارک زیر برای مهاجرت به تمامی کشورها باید موجود باشد:
- شناسنامه، پاسپورت و مدارک شناسایی
- ویزا
- مدرک زبان انگلیسی (یا مدرک تسلط بر زبان رایج آن کشور)
- مدارک تحصیلی
- مدارک کاری (سوابق بیمه، فیش حقوقی، جواز کسب، روزنامه رسمی، …)
- اسناد و مدارک مالی (سند مالکیت، صورت وضعیت حسابهای بانکی، …)
- مدارک پزشکی و سلامت
تفاوت ویزا و گذرنامه:
پاسپورت یا گذرنامه یکی از مدارک شناسایی و بین المللی است که دولتها برای شهروندان خود صادر میکنند و با آن اجازه خروج از کشور را به شهروندان میدهند. پاسپورت ایرانی به مدت 5 سال اعتبار دارد. ویزا یا روادید، مدرکی است که ضمیمه گذرنامه میشود و از سوی سفارتخانه یا کنسولگری کشوری که قصد سفر به آن را دارید صادر میگردد. اعتبار آن نیز بنا به نوع ویزا و کشور صادر کننده آن متفاوت است. همچنین ویزا تعداد دفعات ورود به آن کشور را نیز مشخص میکند. هزینه تهیه آن نیز با توجه به تمام عوامل گفته شده (کشور صادر کننده، اعتبار، Single یا Multiple،…) متفاوت است.
انواع ویزا برای مهاجرت:
ویزا انواع بسیار زیادی (مثل ویزای کاری، تحصیلی، توریستی، درمانی،…) دارد که به برخی از آنها جهت مهاجرت اشاره میکنیم:
ویزای نیروی کار یا Skilled Worker:
برخی کشورها به دلیل کمبود نیروی متخصص، در خواست جذب مهاجرین متخصص را در رشتههای مختلف دارند. سن زیر 40 سال، داشتن مدارک خوب و طولانی اشتغال، مدارک فنی و حرفهای و تحصیلی (از دانشگاههای معتبر)، مدارک زبان و… به شما کمک میکند تا ویزای کاری آن کشور را سریعتر دریافت نمایید. مدت عتبار این ویزا از 6 ماهه تا دائم متفاوت است.
ویزای تحصیلی:
ویزای تحصیلی در واقع نوعی اجازه اقامت موقت است که امکان زندگی، تحصیل و گاهی کار را به فرد میدهد. برای دریافت ویزای دانشجویی یا تحصیلی باید از یک دانشگاه معتبر کشور مقصد پذیرش بگیرید. همچنین مدرک زبان معتبر و مدارک مالی جهت تایید توان مالی برای تامین هزینههای تحصیل و زندگی، برای دریافت این ویزا لازم است.
ویزای سرمایه گذاری:
بساری از کشورها برای رشد اقتصادی در ازای پرداخت سرمایه، به متقاضی آن ویزا، اقامت موقت یا دائم و یا تابعیت آن کشور را اهدا می کنند. میزان سرمایهگذاری در کشورهای مختلف متفاوت است و بسته به قوانین آن کشور میتوان آن را به صورت نقدی به دولت، خرید اوراق قرضه، راه اندازی کسب و کار، خرید املاک و مستغلات،… پرداخت نمود.
ویزای کارآفرینی:
ویزای کارآفرینی در حقیقت زیر مجموعهای از ویزای سرمایهگذاری است با این تفاوت که شما باید یک بیزینس پلن (برنامه راه اندازی یک کسب و کار موفق) را هم برای اخذ ویزا ارائه دهید. البته مقدار سرمایه و آورده مهاجر به کشور مقصد کمتر از مقداری است که در ویزای سرمایهگذاری نیاز است.
ویزای استارت آپ:
جدیدا کشورهایی مثل کانادا، دانمارک و آلمان برای جذب کارآفرینان موفق و راه اندازی کسب و کارهای نوآورانه اقدام به صدور این ویزا کردهاند. شما همانطور که از حمایتهای دولت کشور مقصد برخوردار میشوید باید بتوانید از این طریق برای آن کشور نیز تولید اشتغال نمایید. این ویزا همچنین به مهاجر گاهاً اجازه اقامت دائم درآن کشور را نیز میدهد. برای اخذ این ویزا باید طرح توجیهی، رزومه مناسب، تسلط به زبان کشور مقصد و سایر شرایط لازم (طبق قوانین مهاجرتی آن کشور) را داشته باشید.
ویزای خانواده و خویشاوندی:
برخی از کشورها برای حمایت از خانواده و اعضای آن به شهروندان آن کشور اجازه میدهند برای اعضای درجه اول خانواده (مثل پدر، مادر، همسر یا فرزندان) درخواست ویزا نمایند. با داشتن این ویزا اقامت دائم داشته باشند یا به تحصیل و کار مشغول شوند.
ویزای شینگن:
شنگن یا شینگن در اصطلاح به 26 کشور اروپایی اطلاق می شود که با دریافت ویزا یا پاسپورت هرکدام از آنها می توانید به راحتی به سایر کشورهای این حوزه سفر کنید. کشورهای تحت حوزه شینگن هر اندازه در خروج و ورود اتباع تحت این حوزه سهل می گیرند کار را برای سایر کشورهای خارج از آن سخت و دشوار کردهاند. برای اقامت، تحصیل یا کار در اتحادیه شنگن باید ویزای ملی یا نوع D را دریافت کنید.
مدرک زبان:
برای اخذ مجوز اقامت در هر کشوری نیاز به مدرکی معتبر جهت تسلط بر زبان انگلیسی یا زبان رسمی و رایج آن کشور دارید. بدون آن اخذ ویزا و اقامت کشور مقصد تقریبا غیر ممکن است. به عنوان مثال برای آمریکا به تافل، برای انگلستان آیلتس، برای استرالیا و نیوزلند PTE، برای آلمان Goethe Zertifikat B1 یا برای ایتالیا CILS نیاز دارید.
مقاله مرتبط: برای هر کشور کدام مدرک زبان مورد نیاز است؟
اقامت دائم و موقت:
شما با اخذ ویزا اجازه حضور موقت در کشور صادر کننده آن را خواهید داشت. اقامت موقت در حقیقت محدود و مشروط و بر اساس اعتبار ویزای شما است. همچنین باید قبل از پایان یافتن اعتبار آن به کشور خود باز گردید. در اقامت دائم شما از تمامی حقوق شهروندی (از جمله افتتاح حساب، استفاده از بیمه درمانی، استفاده از کمک هزینههای دولتی، خرید و فروش ملک و…) بهرهمند هستید با این تفاوت که شهروند آن کشور محسوب نمیشوید. اجازه اقامت دائم برای هر کشور قوانین و شروط متفاوتی دارد، مثلا استرالیا برای صدور این مجوز اعلام میکند که در هر 5 سال حداقل 2 سال در استرالیا اقامت داشته باشد یا در برخی کشورها صدور آن 6 سال زمان میبرد.
تابعیت:
تابعیت یعنی عضو جمعیت اصلی یک دولت شدن. تابعیت همچنین نشان دهنده رابطه سیاسی، حقوقی و معنوی یک شخص با آن کشور است. با داشتن تابعیت یک کشور شما در حقیقت شهروند آن کشور به حساب میآیید و میتوانید پاسپورت آن را داشته باشید. هر کشور بنابر سطح پیشرفت اقتصادی و رفاهی خود و روابط بینالملل، امکانات رفاهی و تسهیلاتی متفاوتی به تابعین خود میدهد. در همین راستا شرایطی را برای دریافت تابعیت کشور خود وضع میکند که رسیدن به آن احتیاج به شرایط و رعایت ملزوماتی دارد.
قوانین مهاجرت:
مهاجرت در صورتی که از راههای قانونی انجام پذیرد امری قانونی و از نظر کشورها و حقوق بینالملل پذیرفته شده است. مهاجرت غیرقانونی شامل آن دسته از افرادی میشود که بدون داشتن ویزای کشور مقصد یا پس از پایان یافتن اعتبار ویزا، اقدام به اقامت و به اصلاح پناهندگی در آن کشور می کنند. برای جلوگیری از مهاجرت غیرقانونی و البته حمایت از مهاجرت قانونی (برای رفاه مهاجرین و حفاظت از حقوق آنها)، کشورها قوانینی را تحت عنوان حقوق و قوانین مهاجرت وضع کردهاند که زیر مجموعهای از حقوق بینالملل به شمار میآید. قوانینی که کشورها برای پذیرفتن مهاجرین، صدور ویزا، پناهندگی و اقامت وضع میکنند متفاوت است و شما باید حتما قبل از ورود به کشور مقصد اطلاعات کاملی در این زمینه کسب کنید.
نتیجه گیری:
مهاجرت امری پیچیده و خواستار برنامهریزی طولانی مدت است. قبل از انجام هرکاری باید اطلاعات کاملی از کشورهای مهاجرپذیر، مدارک و اسنادی که برای مهاجرت نیاز دارید و قوانین و شرایط هر کشور برای مهاجرین بدانید. باید تفاوت ویزا و پاسپورت را بدانید و انواع ویزا را بشناسید. همچنین باید معنی و تفاوت اقامت دائم، موقت و تابعیت را بلد باشید. تنها در این صورت است که میتوانید با توجه به شرایطی که دارید بهترین گزینهها را برای انتخاب کشور مقصد و راه و روش مناسب برای رسیدن به آن برگزینید. فراموش نکنید که داشتن تسلط کافی به زبان انگلیسی از مهم ترین شرایط مهاجرت بشمار می رود و شما با تقویت زبان انگلیسی خود شانس بیشتری برای کشورهای انگلیسی زبان و حتی دیگر کشورها دارید.